Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Ne Kadar Sanatçıdır?

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi’de yeniden şekillendirme ameliyatları yapılır. Bu ameliyatlar aynı plastik sanatlardaki gibi tasarım bazlı şekillendirme ve biçimlendirme gerektiren işlemlerdir. Ancak cerrahide malzeme insandır, canlı dokulardır ve yaşam devam ederken bu işlemler yapılmaktadır. Estetik cerrahide güzellik; oran, denge, simetri ve 3 boyutlu uyum gibi temel kavramlarla belirlenir. Estetik cerrah bu hassasiyete ve öngörüye sahip olmalıdır. Oysa plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi eğitim sürecinde özünde plastik sanatları ilgilendiren bu kavramların eğitimi yer almaz.

Plastik sanatlar da tasarımın sınırları kısıtlı değilken, estetik cerrahide kaynak canlı bir insandır. Limitleri vardır. Bunlar etik kurallar, doğal-anatomik-estetik ve kullanılabilirlik kaygıları ve zamanla yıpranma-aşınma-sarkma ve yaşlanma gibi kaçınılmaz değişimlerdir. Buna rağmen estetik cerrah da aynı bir heykeltıraşın eserin bitmiş halini hayal edebilmesi gibi, ameliyattan sonra kalacak yara izini, dokuların yeni yerlerindeki duruşunu, yaklaşık hacmini ve biçimini görebilmelidir. Bundan da öte elde edilmesi planlanan bu değişimlerin veya hastanın psikolojik durumuna nasıl etki edeceğini, hastanın ameliyattan beklentileri ile uyumlu olup olmadığını veya hastanın yaşı, cinsiyeti ve sosyal durumu ile çakışıp çakışmayacağını da düşünmelidir. Üstelik bunların birçoğu salt etik değil aynı zamanda bilimsel olarak da gereklidir.

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi asistan eğitiminde henüz yapılandırılmış bir sanat eğitimi bulunmadığı için, bu eğitimin nasıl yapılabileceği de yeterince tartışılmamıştır. Az sayıdaki örneklere bakarak özetle;temel perspektif, çizim, resim ve heykel eğitiminin yararlı olduğu söylenebilir. Bu temel bilgilerle donanmış bir cerrahın; hasta bölgesinin işaretlenmesi, ameliyatın (flebin) tasarlanması, deri üzerine alttaki organ ve dokuların izdüşümünün gösterilmesi ve özellikle adli olaylarda daha önemli olmakla birlikte aslında tüm hasta dosyalarına deformitenin çizilmesinde başarılı olduğu görülmüştür. Bununla birlikte pansuman sargı ve atel uygulamalarında ve bandajlamalarda da daha özenli tutum kazandırdığı söylenebilir. Ayrıca günümüzde özellikle rekonstrüktif cerrahide, kraniofasiyal cerrahide, yüz/beden kontur düzeltmelerinde ve ekstremite rekonstrüksiyonlarıda biyouyumlu implantlar kullanılmaktadır. Bu implantların tasarımı, ameliyat esnasında defekte göre biçimlendirilmeleri ve yerleştirilmelerinde hassasiyeti ve dolayısıyla başarıyı artırdığı söylenebilir.

Cerrahide hasta güvenliği başta olmak üzere, tıbbi sınırlamalar ve anatomik doğrular önemli unsurlardır ve bu yönleriyle plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi,  plastik sanatlardan (resim-heykel-grafik-seramik) bütünüyle farklıdır. Sonuçta iyi çizim yapan bir estetik cerrahi uzmanı sadece hastasını daha iyi bilgilendirmekle kalmaz, aynı zamanda tıbbi ve hukuki açıdan da doğru yapmış olur.

bir ameliyat yaptım hayatım değişti !

2006  yili kasim ayiydi samsun ondokuz mayis üniversitesinde ogretim uyesiydim, istanbuldan prof dr muhammed ihsan karaman aradi doctors world wide adinda ozunde gonullu olarak ücretsiz hizmet eden doktorlarin kurdugu dunya capinda bir yardim derneginin turkiye subesini kurduklarini soyledi ve beni uye olmaya davet etti. O zaman nezaketen kabul ettigim bu davetin beni nerelere surukleyecegini kim bilebilmedi ki ardindan cok gecmeden bu kez dernek sekreterliginden arandim istanbul universitesi tip fakultesinde okuyan etiyopyali bir ogrencinin doğuştan dudak damak yarığı hastalığı olan bir kuzeni varmis . Etyopyada dudak damak yarigi ameliyatini yapacak plastik cerrah yokmus hastayi ameliyat etmeyi kabul edersem,  Turkiye ye (İstanbul a) getireceklermis, cok onemli bir durumdu, hic dusunmeden kabul ettigimi cok iyi hatirliyorum. Ardından gelişen süreçte ameliyatı ücretsiz yapabilmek için İstanbul Ozel Safa Hastanesi sahiplerinden yakın arkadasım Dr Kürşat Atlı dan rica ettim.  Samsun’dan İstanbul a geldim. Cok sukur ameliyat başarıyla gerceklestirildi. Hasta sagligina kavuşmuş olarak Etiyopya’ya geri gönderildi. Artik Yeryüzü Doktorları Türkiye deneğinin icinde ki tek plastik cerrahi uzmanı idim. Sadece Plastik cerrahi ile ilgili hastaların tedavilerinde değil ayrıca yurt dışında gerçekleştirilecek cerrahi kamplarda da yer almaya başlamıştım, süreç çok hızlı gelişti. Su anda derneğin yönetim kurulu üyesi ve genel sekreteriyim. Dunyanın en uzak ülkelerine gidiyor imkansız insanların ameliyatlarını yapıyorum. Konuya genel olarak bakacak olursak gönüllü doktorluk yapmak amacıyla aktif çalıştığım iki dernek var. Bunlar İnterplast Türkiye ve Yeryüzü Doktorları Türkiye dernekleridir. İnterplast derneği 30 yıl önce kurulduğunda ülkemizde de kırsal bölgelerde plastik cerrahi kampları düzenlemekteydi, ancak günümüzde ülkemizin hemen her bölgesinde plastik cerrahi uzmanı bulunduğu için, çalışmalarını ağırlıklı olarak yurt dışında ve özellikle Orta Asya da Türk Cumhuriyetlerinde sürdürmektedir. Yeryüzü Doktorları derneği ise çalışmalarını ağırlıklı olarak Afrika ve Orta Dogu da olmak üzere dunyanin 24 ülkesinde faaliyet sürdürmektedir. Gönüllü doktorluğun temel felsefesi; yeryüzünün neresinde olursa olsun başta temel sağlık hizmetleri, açlık, infeksiyon hastalıkları, sakatlıklar ve mağduriyetler olmak üzere tüm felaketler, önlenebilir hastalıklar ve doğumsal rahatsızlıklardan muzdarip olan ve tedavilerini yapacak doktor bulunmayan insanlara hizmet sunmaktır. Gönüllü olarak ücretsiz ameliyat yapmak; öncelikle cerrahın özverisini gerektirmekle birlikte, iyi bir organizasyon ve finansal destekle beraber gerçekleştirilebilir. Bu bağlamda en önemlisi finansal destektir, çünkü cerrah emeğinin karşılığını almasa bile ameliyat giderlerinin mutlaka karşılanması gerekir ki bu rakam toplam tedavi giderlerinin içinde azımsanmayacak kadar yer tutar. İyi bir organizasyonun açılımı ise öncelikle plastik cerrahi uzmanının bulunmadığı, plastik cerrahi ameliyatı gerektiren hastaların beklediği ve ameliyathane şartlarının mevcut olduğu bölgelerin saptanması ile başlar. Biz buna kısaca imkansız bölgelerde-ülkelerde imkansız hastalara ulaşmak diyoruz. Yerel doktorların, hemşirelerin veya yerel düzenleme yapanların katkıları ile saptanan hastaların tanılarına göre listeleri hazırlanır, bu liste ekibe ulaştırılır, buna göre ekip malzeme ve ilaç gibi tıbbi gereksinimlerini planlar, hasta sayısına göre süreci belirler. Program hedef bölgeye ulaşıldığı gün başlar. Planlanmış hastalar bitene kadar aralıksız olarak her gün muayeneler ve ameliyatlar gerçekleştirilir. Ardından hastaları takip edecek yerel doktorlara devir teslim yapılır ve geri dönüş gerçekleştirilir. Hastaların sayısına ve hastalıkların durumuna göre bu program periyodik olarak tekrarlanır. Gönüllü doktorluk çalışmaları bir tür sağlık kampı-cerrahi kamp şeklinde düzenlenir. Bu kamplarda ağırlıklı olarak doğumsal rahatsızlıklardan dudak-damak yarığı ve hipospadias, katarakt, veziko-üretro-vajinal fistül, prostat hipertrofisi, infeksiyon hastalıkları ve manütrisyon tedavileri yapılmaktadır.

Ben, Yeryüzü Doktorları Türkiye Derneği Yönetim Kurulu Üyesi, Dernek Genel Sekreteri ve Dudak-Damak Yarıkları – Gülümseyen Çocuklar Projeler Koordinatörü Prof. Dr. Ethem GUNEREN olarak son 4 yılda Filistin Batı-Şeria, Gazze Şeridi, Şam, Yemen, Kenya ve Somali’de toplam 14 ayrı proje ile gerçekleştirilen gonullu faaliyetlerde sadece plastik cerrahi alanında yaklaşık 2000 hasta muayenesi, ve 400 ameliyata katkı sağladım. Bu ameliyatlar arasında en çok yapılan ameliyat dudak-damak yarığı ameliyatıdır, ardından hipospadias, yanık kontraktürleri ve gecikmiş el cerrahisi ameliyatları gelmektedir. Özellikle dudak-damak yarıkları ameliyatları plastik cerrahide tedavisi en iyi sonuc veren gruptur, yeterki ameliyat deneyimli bir plastik cerrah tarafından yapılsın. Ancak malesef plastik cerrahi uzmanı olmadığı için bu hastalar beklemektedirler, çünkü bu hastalık yaşamı tehdit eden bir hastalık değildir. Bebekler, çocuklar ve gençler, genç kızlar ve genç erkekler dudaklarında veya damaklarındaki yarıkla utanç içinde beklemektedirler. Bu talihsiz insanlar başka hiçbir sorunları olmamasına rağmen, görünen özürlerinden dolayı kendilerini ifade edemezler. Bu nedenle toplumda hak ettikleri yere, yüksek mevkilere gelemezler. Oysa başarılı bir ameliyatla bu hastalar  kazanilabilmektedir. İşte sadece bu nedenle bile olsa gönüllü olarak ücretsiz ameliyat yapmak bir plastik cerrahi uzmanı olarak kendimi mutlu hissetmemi sağlamaktadır.

estetik cerrahi uzmanı ne kadar sanatçıdır

..Aesthetic surgeons use modern biocompatible materials and advanced techniques to enhance human beauty. Although face and body contouring is, in many ways, similar to sculpting inanimate art forms, it is, of course, limited by anatomy, available tissues, and patient safety issues. Further, a surgeon’s ability to provide good quality illustrations as part of the medical record is important, not only for clear communication but to help avoid potential medico-legal problems. The uses of photographic analysis and computer-imaging programs can assist communication with patients, but a hand-drawn illustration of the problem and the treatment approach often may create a stronger connection between surgeon and patient…

Guneren E ve ark. Aesthetic surgery training: The role of art education. Aesthetic Surg J 25:84-87, 2005